Dut Aşısı Nedir ve Nasıl Yapılır?

Dut ağaçları, besleyici meyveleri ve ipekçilikte kullanılan yapraklarıyla tanınır. Beyaz ve karadut olmak üzere iki ana türü bulunmaktadır. Meyveleri vitamin açısından zengin olup, sağlıklı bir enerji kaynağıdır. Ayrıca aşı yöntemleri ile çoğaltılması, bahçecilikte önemli bir yer tutar.
Dut Aşısı Nedir ve Nasıl Yapılır?
13 Eylül 2024

Dut Aşısı


Dut ağaçları, meyveleri ve ipekçilikte yararlanılan yaprakları için yetiştirilir. İki tür dut çeşidi vardır: beyaz dut ve karadut. En iyi bilinen dut türü beyaz dut (Morus alba) olarak bilinir. Karadut ise (Morus nigra) olarak adlandırılır. Kuzey Amerika ve Asya'da daha fazla dut türü bulunur. Dut meyvesi şifalı ve vitamin açısından zengindir, bu nedenle enerji deposu olarak bilinir. Dut ağaçları büyük ağaçlar kategorisine girmez, ancak gövdesi çok dallı ve budaklıdır. Dut ağacının yaprakları girintili, çıkıntılı, ince ve tüysüzdür. Meyvesinin rengi yeşil, beyaz, pembe, kara ve mor arasında değişir. Bu meyveler oldukça sağlıklıdır.

Çiçekleri kümeler halinde çıkar, bu da dut ağacının önemli bir özelliğidir. Dişi çiçeklerin döllenmesiyle meyve oluşur. Bu meyveler küçük ve etlidir, böğürtlene benzer. Dişi çiçeğin meydana getirdiği meyve, pek çok küçük meyvenin bir topluluğudur ve bu topluluğun üyesine kapçık meyve (Aken) denir. Bu meyveler öz sıvı dolu yumuşak kesecikler içerir. Dut ağaçlarının sağlam gövdeleri vardır ve Nisan ile Mayıs aylarında çiçek açar. Karadut ağacının boyu beyaz dut ağacına göre daha kısadır. Yapraklarının üzerinde ince tüyler bulunur ve karadutun tadı mayhoştur.

Göz Aşısı


Göz aşısı, T yöntemi dışında uygulanan çentik aşı yöntemidir. Çentik aşı yöntemi dutlar, güller, ıhlamur ve ceviz ağaçlarında büyük başarı sağlar. Bu aşı, anacın dibine yakın kısmında ya da gövdesinden yukarıdan aşağıya doğru 3-5 cm uzunluğunda bir kabuk çıkarılarak yapılır. Tomurcuklu kabuğu tutacak bir çentik, kesik yüzeyinin altına açılır. Tomurcuk aşı kalemi bu çentiğe yerleştirilir ve bağlanır. Oldukça hızlı bir yöntemdir. Çentik açılmadan anactaki göz üzerinden çıkarılan kabuk yerine, göz yerleri üst üste gelecek şekilde kalem gözden alınan kabuk yerleştirilirse buna yama göz aşısı denir. Haziran sonu ya da Temmuz başında açık alanda yapılır. Göz aşısı yapıldığı yıl içinde sürgün verir. Kendi içinde erken sürgün ve geç sürgün olarak ikiye ayrılır. "Erken sürgün" göz aşısında, kalemler tomurcuk henüz uyanmamış haldeyken alınır. Anaç ise aktif olmalıdır.

Kakma Aşı


Kakma aşı, aşı kaleminin ince, anacın ise kalın olduğu durumlarda uygulanır. Anaçta üçgen şeklinde bir oyuk açılır. Buna uygun kalem kesilir, kambiyumlar çakıştırılarak bağlanır ve macunlanır. Bu yöntem, yaprağını döken türlerde açık alanda, fidanların sürmelerinden mümkün olduğunca kısa bir süre önce uygulanır. Çok erken süren türler ilkbaharda erken aşılanır. Genç süren türler ise ilkbaharda geç aşılanır.

Yarma Aşı

Yarma aşı, çok kullanılan bir yöntemdir. Aynı kalınlıkta anaç ve kalemler ile kalemin ince, anacın kalın olduğu durumlarda rahatça uygulanır. Önce anaç fidanının tepesi kesilir ve düz bir yüzey oluşturulur. Daha sonra kalemin oturacağı kenarda anacın kesit yarısına kadar yakılır. Sonra kama gibi ve bir tarafı kabuklu kalem yarığa oturtulur. Yarığın iki tarafı kalemi sıkıştırmalıdır. Bu işlemi yaparken anaç ve kalem kabuklarının bir hizaya gelmesi şarttır. Kalın anaç üzerinde anacın çapı boyunca açılacak yarığa bazen iki taraflı iki kalem aşı yapılabilir.

Kalem Aşı

Kalem aşı, üzerinde birkaç göz bulunan bir sürgünden alınan kalemlerle yapılan aşıdır. Bu aşı, istenen bireyler uyanmadan önce alınır ve temiz poşetlere konulur. Daha sonra buzdolabında bir süre saklanır. Anaç fidanlar uyanmak üzereyken aşılama yapılır.

Bindirme Aşı

Bindirme aşı, aynı kalınlıkta anaç ve aşı kaleminin olduğu durumlarda uygulanır. Anaç fidanının tepesi, aşı kaleminin kalınlığında uygun bir yerde kesilir ve kalem buraya bindirilip bağlanır.

Yeni Soru Sor / Yorum Yap
şifre
Sizden Gelen Sorular / Yorumlar
soru
Temren 13 Eylül 2024 Cuma

Dut ağaçlarıyla ilgili bilgiler oldukça ilginç. Yama göz aşısı yönteminin detayları, ağaçların nasıl çoğaltılabileceği konusunda aydınlatıcı. Bu yöntemin, özellikle erken sürgün ve geç sürgün gibi ayrımları, uygulama zamanlaması açısından önemli. Yama göz aşısı çok pratik görünüyor, denemek lazım!

Cevap yaz
1. Cevap
cevap
Admin

Temren Bey,

Dut Ağaçları ve Yama Göz Aşısı Yöntemi hakkında yaptığınız yorum oldukça değerli. Gerçekten de bu yöntem, ağaçların çoğaltılmasında etkili ve pratik bir yol sunuyor. Özellikle erken ve geç sürgünler arasındaki farklar, uygulama zamanlamasına dair önemli ipuçları veriyor.

Uygulama Zamanlaması açısından dikkat edilmesi gereken hususlar, başarılı bir aşılama için kritik öneme sahip. Doğru zamanda yapılan aşılar, hem ağaçların sağlığını artırır hem de verimliliği maksimize eder. Denemek istemeniz de çok güzel; uygulama sırasında elde edeceğiniz tecrübeler, ileride daha da başarılı sonuçlar almanıza yardımcı olacaktır.

Bu konuda başka sorularınız olursa veya deneyimlerinizi paylaşmak isterseniz, duymaktan memnuniyet duyarım. Başarılar dilerim!

soru
Mücadele 24 Ağustos 2024 Cumartesi

Dut ağacı hangi ayda aşılanır? Bu konuda bilgi ararken, dut ağaçlarının Nisan ve Mayıs aylarında çiçek açtığını öğrenmiştim. Aşılamanın bu dönemden sonra yapılması gerektiğini düşünüyorum. Özellikle yaz aylarının başında, yani Haziran sonu ya da Temmuz başında aşılamanın yapılması uygun olabilir. Bu bilgiler ışığında, aşı işlemini en doğru zamanda gerçekleştirmek için bu ayları dikkate almak önemli gibi görünüyor.

Cevap yaz
1. Cevap
cevap
Admin

Dut Ağaçlarının Aşılanma Zamanı

Mücadele, dut ağaçları genellikle Nisan ve Mayıs aylarında çiçek açar. Bu dönemde ağaçlar, büyüme ve gelişme aşamasındadır. Aşı işlemini doğru bir şekilde gerçekleştirmek için, çiçek açma döneminden sonra, yani yaz aylarının başlangıcında, Haziran sonu ya da Temmuz başında aşılamanın yapılması uygundur.

Aşılamanın Önemi

Aşı işlemi, ağaçların verimliliğini artırmak ve istenilen özellikteki çeşitleri elde etmek için kritik öneme sahiptir. Doğru zamanda yapılan aşılamalar, ağaçların sağlıklı bir şekilde gelişmesine ve meyve vermesine yardımcı olur. Bu nedenle, belirttiğin zaman dilimlerini dikkate almak, aşılamanın başarılı bir şekilde gerçekleşmesi açısından son derece önemlidir.

Sonuç

Özetle, dut ağaçlarının aşılanması için en uygun zaman, çiçek açma döneminden sonra Haziran sonu veya Temmuz başı olmalıdır. Bu dönemde ağaçların sağlığı ve büyümesi en iyi seviyede olacaktır. Böylece aşılamanın verimliliği artacak ve daha kaliteli meyveler elde edilecektir.

soru
İrşad 04 Ağustos 2024 Pazar

Dut ağaçlarını yetiştirmek için hangi türü tercih etmeliyim, beyaz dut mu yoksa karadut mu? Ayrıca, meyvelerinin şifalı ve vitamin açısından zengin olduğunu duydum, bu doğru mu? Göz aşısı yöntemi dut ağaçlarında nasıl uygulanır ve bu yöntemin başarı oranı nasıldır?

Cevap yaz
1. Cevap
cevap
Admin

Sayın İrşad,

Dut Ağaçları Türü Seçimi
Dut ağaçları arasında tercih yaparken, beyaz dut ve karadutun her birinin kendine has özellikleri bulunmaktadır. Beyaz dut, genellikle daha tatlı ve su oranı yüksek meyveler verirken, karadut daha yoğun bir lezzete ve koyu renge sahiptir. Hangi türü seçeceğiniz, kişisel zevkinize ve bulunduğunuz bölgenin iklim koşullarına bağlıdır. Eğer sıcak ve kuru bir iklimde yaşıyorsanız, karadut daha iyi bir seçenek olabilir.

Meyvelerinin Şifalı ve Vitamin Açıdan Zengin Olması
Dut meyveleri, vitaminler ve mineraller açısından zengin olup, antioksidan özellikler taşıdığı bilinmektedir. C vitamini, K vitamini ve çeşitli B vitaminlerini içeren dut, bağışıklık sistemini güçlendirmeye yardımcı olabilir. Ayrıca, lif içeriği sayesinde sindirim sağlığına da katkı sağlar.

Göz Aşısı Yöntemi
Göz aşısı, dut ağaçları gibi meyve ağaçlarının çoğaltılmasında yaygın olarak kullanılan bir yöntemdir. Bu yöntemde, anaç (kök kısmı) üzerine, gelişkin bir dalın (göz) yerleştirilmesi işlemi yapılır. Göz aşısı genellikle erken yaz aylarında, ağaçların aktif büyüme döneminde gerçekleştirilir. Başarılı bir göz aşısı için aşı yerinin iyi hazırlanması ve uygun koşulların sağlanması oldukça önemlidir. Başarı oranı, uygulama tekniklerine, kullanılan dal ve anaç kalitesine bağlı olarak %70-90 arasında değişiklik gösterebilir.

Dut ağaçları yetiştirme konusunda daha fazla bilgi almak isterseniz, her zaman yardımcı olmaktan memnuniyet duyarım.

Çok Okunanlar
Haber Bülteni