Rahim ağzı, tıp dilinde "serviks" olarak adlandırılır ve kadınlarda bulunan rahmin giriş bölgesidir. Rahim ağzı, rahmin girişini sıkıca kapatarak aşağıdan gelebilecek etkilere karşı korur. Rahim, fetüsün anne karnındayken korunduğu, sarıldığı ve beslendiği organdır. Düz kas tabakasından oluşur ve genişleyebilme yeteneğine sahiptir. Doğuma yakın salgılanan hormonlarla kasılma gücü kazanır ve fetüsün dışarı atılmasını sağlar.

Rahim, kadınların her ay düzenli olarak gördüğü adet salgısını içinde barındırır. Aslında bu adet salgısı, olası bir döllenme için fetüse yapılan bir hazırlıktır ve kan damarlarından oldukça zengindir. Döllenme olmadığı takdirde her ay düzenli olarak dışarı atılır ve bu süreçte altındaki damarları kanatır. Adet salgısı bu yüzden kanlıdır.

Rahim ağzı, aşağı doğru vajinayı takip eder. Vajina, küçük dudaklarla dışarı açılır, yani rahmin ve rahim ağzının dışarıyla bir bağlantısı vardır. Bu bölgeleri kadınlarda üretilen genital salgılar korur. Genital salgıların antimikrobik özellikleri vardır. Üretilen salgılarda azalma olduğu durumda ya da içeriğinin bozulması durumunda bu bölgeler enfeksiyona açık hale gelir.

Rahim ağzını çok seven bir virüs ailesi vardır: HPV ailesi. HPV'nin açılımı "Human Papilloma Virüs"tür. Türkçe anlamı insan siğil virüsüdür. İçinde geçen siğil kelimesi, bildiğimiz siğillerden olabileceği gibi kanserleşen siğiller de olabilir. HPV tip 16 ve 18, kanserleşme özelliği taşır.

Rahim ağzı kanseri aşısı, HPV için geliştirilmiş bir aşı türüdür. Kas içine enjekte edilir. Üç doz olmak üzere koldan yapılır. İlk iki aşı iki ay ara ile, üçüncü aşı ise ikinciden altı ay sonra yapılmalıdır. Rahim ağzına direkt olarak uygulanmaz.

Rahim ağzı kanseri aşısı, kanser geliştikten sonra yapılan ve onu geçiren bir aşı değildir. Genelde kız çocuklarına on üç yaşından önce yapılır. Cinsel olarak aktif olmadıkları kabul edilir. Cinsel olarak aktif olduktan sonra bu aşı bir işe yaramaz. Aşı hakkında olumlu ve olumsuz birçok yorum bulunmaktadır. Kişinin yaptırması kendi inisiyatifine kalmıştır. Devlet bu aşıyı karşılamaz ve fiyatı da pahalıdır. Tek dozunun fiyatı 250-300 TL arasında değişmektedir.

HPV, cinsel yolla bulaşan bir virüstür. Kadınların neredeyse yüzde sekseni bu virüs ile karşılaşmıştır. Bu yüzden cinsel yönden aktif olan kadınların bazı kaynaklara göre yirmi bir yaşından itibaren belirli aralıklarla rahim ağzından sürüntü aldırması gerekir. Bu sürüntü aldırma işlemine Pap-Smear denir.

Kadın jinekolojik muayene masasına yatar. Spekulum yardımı ile vajinadan girilir ve rahim ağzı görülecek şekilde genişletilir. Görülen rahim ağzından kulak pamuğuna benzeyen çubuklarla sürüntü alınır. Bu işlem çok kısa sürer. Kimileri için ağrılı kimileri için değildir.

Bu test, gelecekte oluşabilme ihtimali olan rahim ağzı kanseri hakkında bilgi verir. Bu özelliği bakımından eşsiz bir kanser türüdür. Başka hiçbir kanser, oluşmadan önce bu şekilde tanınamaz. Erken tanınabilen durumlarda tehlikeli değildir. Ancak bu testi yaptırmayan ve geç tanı alan kadınların durumu oldukça kötü olabilir. Hücre taraması yapar ve taradığı hücrelerin özelliklerine göre sonuç verir. Doktor, bu hücrelerin tehlike durumuna göre tedavi planı çizer.