Difteri, Boğmaca ve Tetanos Aşısı (DBT Aşısı) DBT Aşısının Tanımı DBT aşısı, difteri, boğmaca ve tetanos hastalıklarına karşı koruma sağlayan karma bir aşıdır. Bu aşı, saflaştırılmış toksoidlerden oluşan difteri ve tetanos aşıları ile öldürülmüş Bordetella pertussis hücrelerinden hazırlanan tam hücreli boğmaca aşısı komponentlerinden meydana gelir. Boğmaca aşısı 7 yaşına kadar DBT aracılığı ile uygulanır. Ancak 7 yaşından sonra boğmaca aşısı yapılmaz, bu yaşın ardından ilk kez aşı yapılacaklara DT (Difteri-Tetanos) aşısı uygulanır. DBT aşısı bebeklerin 2, 4 ve 6. aylarının bitiminde beşli karma aşı (Pentaxim) olarak yapılır. Rapel Doz ve Uygulama Yöntemi Rapel doz (pekiştirme dozu) üçüncü aşıdan bir yıl sonra, bebek 18-24 aylık olduğunda yapılır. Aşıya yanıtın yetersiz olması sebebiyle, DBT aşısı altı haftadan küçük bebeklere uygulanmaz. DBT aşısından sonra ilk 48 saat içinde ateş, aşı yerinde ağrı ve şişme meydana gelebilir. Aşı yapımından sonra gerektiğinde ateş düşürücü kullanılabilir. Aşı, seyrek olarak komplikasyonlara yol açabilir. Aşı yapımı sonrası yüksek ateş (>39,5°C), sürekli ve anlamsız ağlama, havale geçirme gibi durumlar ortaya çıkarsa derhal hastaneye başvurulmalıdır. Aşı Takvimi ve Uygulama Koşulları Bu tür durumlarda aşı takvimi çocuğa göre yeniden düzenlenir. Altı yaşından büyük çocuklara tam hücreli boğmaca içeren aşılar uygulanmadığı için DBT aşısı yapılamaz. Yedi yaşından büyük çocuklarda ise seyreltilmiş difteri içeren aşılar uygulanır. Günümüzde, zayıflatılmış boğmaca ve seyreltilmiş tetanos toksoidi içeren ergen ve yetişkin aşı uygulama çalışmaları devam etmektedir. Difteri Aşısı Difteri aşısı, tek başına veya tetanos toksoidi ile ikili aşı olarak ya da boğmaca ile birlikte üçlü karma aşı şeklinde uygulanmaktadır. Çocukluk döneminde uygulanan karma aşı içindeki difteri toksoidi, erişkin tipteki difteri aşısında yer alan difteri toksoidinden daha fazladır. Yedi yaşından büyük çocuklara erişkin tip difteri tetanos aşısı yapılmalıdır. Difteri Aşısının Uygulama Takvimi Difteri aşısı çocuklara; difteri, tetanos, boğmaca (karma aşı) olarak çocuk 2 aylıkken olmak üzere 2., 3. ve 4. aylarda (bir ay ara ile) üç doz ve bunun devamında üçüncü dozdan 12 ay sonra (16. ayda) yapılan bir tekrar dozu ile toplam dört doz olarak yapılmaktadır. Aşı etkisini göstermesi için ilkokul 1. ve 8. sınıflarda tetanos ve erişkin tip difteri aşısı (Td) ile iki doz daha uygulanır. Yetişkinlerde ve 7 Yaşından Büyük Çocuklarda Difteri Aşısı Yedi yaşından büyük çocuklar ve yetişkinler için çoklu aşılama, erişkin tip difteri aşısı ile bir ay ara ile iki doz ve ikinci dozdan 6-12 ay sonra yapılan bir doz ile toplam üç doz olarak yapılmaktadır. Difteri aşısı +2 ile +8°C arasında buzdolabında muhafaza edilmeli ve buzlukta bekletilmemelidir. Boğmaca Aşısı Boğmaca aşısı, boğmaca hastalığının önlenmesi için 6 yaş civarındaki tüm çocuklara yapılması oldukça önemlidir. İki tip boğmaca aşısı bulunmaktadır:
Boğmaca Aşısının Uygulama Takvimi Boğmaca aşısı, difteri ve tetanos aşısı ile üçlü karma aşı olarak yapılmaktadır. Bebeklere 2 aylıkken başlanarak 2., 3. ve 4. aylarda (bir ay ara ile üç doz) ve üçüncü dozdan bir yıl sonra (16. ayda) bir tekrar doz aşı uygulanarak toplam dört doz yapılmaktadır. Aşı sonrası meydana gelen bazı yan etkiler, boğmaca aşısından kaynaklanabilir ve boğmaca aşısının bazı programlardan çıkarılması önerilebilir. Yedi yaşından büyük çocuklara boğmaca aşısı önerilmemektedir. Boğmaca aşısı +2 ile +8°C arasında buzdolabında saklanmalı ve kesinlikle dondurulmamalıdır. |