Göz Aşısı Aşıların çoğaltılması ve türlerinin artırılması, istenilen bir ağacın üzerine yapılan bir işlemdir. Ağaç aşılama işlemi oldukça eski bir döneme dayandığı gibi çok fazla da çeşidi bulunmaktadır. Konumuz olan göz aşısı da aşılama yöntemlerinden biridir. Bir diğer adı da yaprak aşısıdır. Bu aşılama yöntemi günümüzde de oldukça sık olarak uygulanmaktadır. Bunun sebebi kısa sürede çok daha fazla ürün elde etmek istenmesidir. Uygun zamanda bu uygulama evresine başlamak için girişimde bulunulmalıdır. Göz Aşısının Temel Unsurları Göz aşıları için önemli olan iki şeye ihtiyaç duyulur:
Altında odunsu doku bulunan veya bulunmayan bir kabuk parçasıyla üzerine bir göz aşısıyla yapılan işlemdir. Bu tür işlemde yalnızca bir tomurcuk seçilir. Bu tercih edilen gözler sayesinde verim artacak ve direkt olarak ekonomik kazanca sebebiyet verecektir. Aşısı yapılan ağacın meyvesi de iştahla ve sevinçle yenecektir. Göz Aşısı Türleri Göz aşıları ikiye ayrılmaktadır:
İkiye ayrılmasındaki ana mantık yapılma zamanıdır. Ayrıca göz aşısı yapılırken önemli olan noktalardan biri de bölgede esen rüzgâra dikkat edilmesidir. Oldukça şiddetli esen rüzgârın tersi yönünde aşı yapılması en doğru olanıdır. Göz Aşısı Yaparken Dikkat Edilmesi Gerekenler Göz aşısını yaparken aşı yapılması istenen anaç ve gözün uyumlu olmasına özen gösterilmelidir. Aşıyı yapmadan önce göz ve anaç temizlenmelidir. Çamur, toz gibi şeyler aşıya büyük olasılıkla zarar verebilir. Aşı yapılacak anaç, kolay ve çabuk kabuk vermesi için bir hafta öncesinden sulanmalıdır. Bunları yaptıktan sonra ise anaç, toprak yüzeyinden ortalama 15 veya 20 cm'ye kadar üstten T şeklinde işaretlenip çizilir. Çizilen bu T, odunsu yapıdan ayrıştırılır. Aşısı yapılacak olan göz de bu çizilen T içine spatül yardımıyla yerleştirilir. Bu esnada gözün özüne dikkat edilmelidir. Önemli olan şeylerden biri de öz olmadan aşının tutmayacağı gerçeğini unutmamaktır. Öz, aşılanacak kısmın içinde kalmalıdır. T şeklinde çizdiğimiz, içine göz yerleştirilen gözün üstte kalan kabuğu kesilir. Daha sonra hazırlanan T aşısı, nemlendirilmiş aşı bandı ile sarılır. Ne çok sıkı ne de çok gevşek olacak şekilde ve göz açıkta kalacak şekilde sarılır. Sürgün Göz Aşısı Sürgün göz aşısı yöntemi genellikle kışların ılık geçtiği yerlerde tercih edilir. Bunun sebebi soğuğa karşı bozulma ve aşının tutmama olasılığıdır. Genelde mayıs sonu ya da haziran başı yapılır. Yapıldıktan sonra ise göz anaca takıldığı o yıl uyanır. Aynı yıl da bu gözden sürgün alınabilir. Ayrıca erken zamanlı sürgün ve geç zamanlı sürgün olmak üzere iki kısma ayrılmaktadır. Bunun sebebi genellikle bölgesel farklılıklar olarak değerlendirilir. Durgun Göz Aşısı Durgun göz aşısı ise temmuz ayının sonunda ve eylül ayının başında yapılır. Durgun göz aşısı da yapıldığı dönem itibariyle önem arz eder. Yapıldığı zaman kış aylarından dolayı uyanmaz. Ertesi yıl bahar aylarında sürgün verir. Kış soğuklarına daha dayanıklı olduğu için genellikle kışların daha soğuk geçtiği yerlerde yapılır. Durgun Göz Aşısında Püf Noktalar Durgun göz aşısında önemli bir püf nokta vardır. Göz alınan sürgünden yapraklar ayrılıp temizlendikten sonra sadece bir tane yaprak bırakılır. Durgun göz aşısının tutup tutmadığını buradan görebilirsiniz. Tutma zamanı aşağı yukarı bir ay gibi bir süredir. Bir ay içinde ise gözün hemen yanındaki yaprak sapı düzgün olarak koparsa aşı tutmuş demektir. Ancak yaprak kurur ise aşılama tutmamış denebilir. |