Ipv aşısı nedir ve kimler için önerilmektedir?

IPv aşısı, İnaktif Poliovirus Aşısı (IPV) olarak bilinen, poliomiyelit ( çocuk felci) hastalığına karşı koruma sağlamak amacıyla geliştirilmiş bir aşı türüdür. Poliovirus, insanlarda ciddi felçlere yol açabilen bir virüstür ve aşı, bu virüsün inaktive edilmiş (ölü) formunu içerir. Aşılama, bağışıklık sisteminin bu virüse karşı antikor üreterek, kişiyi hastalıktan korumasını sağlar.

Poliomiyelit aşısının gelişimi, 20. yüzyılın ortalarına dayanmaktadır. 1955 yılında Jonas Salk tarafından geliştirilen IPV, dünya genelinde poliomiyelit vakalarının büyük ölçüde azalmasına katkıda bulunmuştur. Aşının uygulanmasıyla birlikte, birçok ülkede poliomiyelit neredeyse ortadan kaldırılmıştır.

IPv aşısı, inaktive poliovirus serotiplerini içerir; bu serotipler, virüsün hastalık yapma yeteneği kaybedilmiş formlarıdır. Aşı, genellikle kas içine (intramüsküler) veya deri altına (subkutan) enjekte edilerek uygulanır. Aşılama programında genellikle 2, 4 ve 6-18 aylıkken uygulanır, ardından 4-6 yaşlarında bir hatırlatma dozu yapılır.

IPv aşısı, aşağıdaki gruplar için önerilmektedir:

• Çocuklar: Özellikle 2 yaşından küçük çocuklar, poliomiyelit hastalığına karşı en savunmasız gruptur.
• Bağışıklık sistemi zayıf olan bireyler: Kanser tedavisi görenler, organ nakli olanlar veya bağışıklık sistemi baskılanmış diğer hastalar.
• Yüksek riskli gruplar: Poliovirus ile temas edebilecek sağlık çalışanları veya bu virüsün yayılma riski yüksek olan bölgelerde yaşayanlar.
• Uluslararası seyahat edenler: Poliomyelit endemi olan ülkelere seyahat eden bireyler için aşı, özellikle önemlidir.

IPv aşısı genellikle iyi tolere edilir ve ciddi yan etkileri oldukça nadirdir. En sık görülen yan etkiler arasında aşı uygulama yerinde hafif ağrı, şişlik veya kızarıklık bulunmaktadır. Nadir durumlarda, aşı sonrası ateş, baş ağrısı veya yorgunluk gibi genel yan etkiler ortaya çıkabilir. Ancak, bu yan etkiler genellikle hafif ve geçicidir.

IPv aşısı, genellikle çocukluk döneminde uygulanması gereken bir aşıdır. Türkiye'de ve birçok ülkede, çocuklara yönelik ulusal aşı takviminde yer almaktadır. Aşılama programı şu şekilde özetlenebilir:

• 2. ay: İlk doz
• 4. ay: İkinci doz
• 6-18. ay: Üçüncü doz
• 4-6 yaş: Hatırlatma dozu

IPv aşısı, polio virüsüne karşı etkili bir koruma sağlamakta ve özellikle çocuklar için kritik bir aşıdır. Aşının uygulanması, poliomiyelit hastalığının yayılmasını önlemek ve toplum sağlığını korumak açısından büyük önem taşımaktadır. Aşı programlarına uyum sağlamak, bireylerin sağlığını korumanın yanı sıra, toplum genelinde de bulaşıcı hastalıkların kontrol altına alınmasına katkıda bulunur.