Yaprak aşısı nasıl uygulanır, hangi yöntemler kullanılır?

Bitki yetiştiriciliğinde yaygın olarak kullanılan yaprak aşısı tekniği, bir tomurcuk ve küçük bir kabuk parçasının anaç bitkiye yerleştirilmesiyle uygulanır. Bu yöntem özellikle meyve ağaçları ve süs bitkilerinde tercih edilen pratik bir çoğaltma yoludur.

27 Ekim 2025

Yaprak Aşısı Nedir?


Yaprak aşısı, özellikle meyve ağaçları ve bazı süs bitkilerinde kullanılan bir aşılama yöntemidir. Bu teknikte, aşılanacak bitkinin (anaç) üzerine, bir yaprak sapı ve küçük bir kabuk parçası ile birlikte alınan bir göz (tomurcuk) yerleştirilir. Yaprak aşısı, genellikle bitkilerin aktif büyüme dönemlerinde uygulanır ve yüksek başarı oranına sahiptir. Amaç, istenilen bir bitki çeşidinin özelliklerini anaç üzerinde çoğaltmaktır.

Yaprak Aşısı Uygulama Zamanı ve Hazırlık


Yaprak aşısı için en uygun zaman, bitkilerin kabuk verme dönemidir; bu genellikle ilkbahar veya yaz aylarına denk gelir. Aşı yapmadan önce şu hazırlıklar yapılmalıdır:
  • Sağlıklı anaç bitki seçin: Aşının tutması için anaç bitkinin güçlü ve hastalıksız olması önemlidir.
  • Kaliteli aşı gözü alın: Aşı için kullanılacak gözler, genç ve iyi gelişmiş sürgünlerden alınmalıdır. Gözler, yaprak sapının hemen altında bulunan tomurcuklardır.
  • Temiz aletler kullanın: Aşı bıçağı veya kesici aletler sterilize edilmiş olmalıdır; bu, enfeksiyon riskini azaltır.
  • Uygun hava koşullarını göz önünde bulundurun: Aşıyı sıcak ve kuru havalarda yapmaktan kaçının; nemli ve serin zamanlar daha uygundur.

Yaprak Aşısı Uygulama Adımları


Yaprak aşısı genellikle "T aşısı" veya "yongalı göz aşısı" gibi yöntemlerle yapılır. İşte temel adımlar:
  • Anaç üzerinde uygun bir yer seçin: Genellikle anaç gövdesinin pürüzsüz ve sağlıklı bir kısmı tercih edilir.
  • T kesik açın: Anaç üzerinde, kabuğa dikey ve yatay olacak şekilde T şeklinde bir kesik atın. Kesik, kabuğu hafifçe kaldıracak kadar derin olmalıdır, ancak odun dokusuna zarar vermemeye dikkat edin.
  • Aşı gözünü hazırlayın: Aşı kaleminden bir gözü, yaprak sapı ve küçük bir kabuk parçası ile birlikte kesin. Gözün alt kısmında ince bir odun tabakası kalabilir, ancak bu mümkünse çıkarılmalıdır.
  • Gözü yerleştirin: Hazırlanan gözü, anaçtaki T kesiğinin altına yerleştirin ve hafifçe bastırarak sabitleyin. Gözün dışarıda kalmasına özen gösterin.
  • Bağlama işlemi: Aşıyı, özel aşı bandı veya rafya ile sıkıca sarın. Bu, gözün anaçla temasını sağlar ve kurumasını önler.
  • Koruma: Aşı bölgesini nemli tutmak için ek bir örtü kullanabilirsiniz, ancak aşırı sıcak ve güneşten koruyun.

Yaprak Aşısı Yöntemleri

Yaprak aşısı çeşitli şekillerde uygulanabilir; en yaygın yöntemler şunlardır:
  • T Aşısı (T-Göz Aşısı): En popüler yöntemdir. Anaçta T şeklinde kesik açılarak göz yerleştirilir. Genellikle ilkbahar veya yaz aylarında yapılır.
  • Yongalı Göz Aşısı: Bu yöntemde, anaçta daha büyük bir kabuk parçası çıkarılır ve göz buraya yerleştirilir. Özellikle kabuğun kalın olduğu bitkilerde tercih edilir.
  • Yama Aşısı: Anaçta dikdörtgen şeklinde bir kabuk parçası kesilir ve aynı boyutta hazırlanan aşı gözü buraya yerleştirilir. Daha az yaygındır, ancak bazı özel durumlarda kullanılır.
  • Flüt Aşısı: Tüm çevreyi kapsayan bir kabuk halkası çıkarılarak göz yerleştirilir; bu, daha karmaşık bir tekniktir.

Yaprak Aşısı Sonrası Bakım

Aşı yapıldıktan sonra, başarılı bir sonuç için düzenli bakım şarttır:
  • Bağları kontrol edin: Aşı tutmaya başladığında (genellikle 2-4 hafta sonra), bağları gevşetin veya çıkarın.
  • Sulama ve gübreleme: Anaç bitkiyi düzenli sulayın ve gerektiğinde hafif gübre uygulayın, ancak aşırıya kaçmayın.
  • Gözün gelişimini izleyin: Göz filizlenmeye başladığında, anaç üzerindeki rekabet eden sürgünleri temizleyin.
  • Hastalık ve zararlılardan koruyun: Aşı bölgesini düzenli olarak kontrol ederek olası sorunları önleyin.

Yaprak Aşısının Avantajları ve Dezavantajları

Yaprak aşısı, diğer aşılama yöntemlerine göre bazı artıları ve eksileri vardır:
  • Avantajlar: Yüksek başarı oranı, az malzeme gerektirmesi (sadece bir göz yeterlidir), hızlı uygulama ve bitkide minimal stres yaratması.
  • Dezavantajlar: Uygun zaman ve beceri gerektirir; bazı bitki türlerinde daha az etkili olabilir. Ayrıca, aşı gözünün korunması için dikkatli olunmalıdır.

Sonuç

Yaprak aşısı, bitki çoğaltmada etkili ve ekonomik bir yöntemdir. Doğru teknik ve bakım ile birçok meyve ağacı ve süs bitkisinde başarıyla uygulanabilir. Eğer aşılama konusunda yeniyseniz, küçük denemeler yaparak tecrübe kazanmanız önerilir. Unutmayın, pratik yapmak bu işin anahtarıdır!

Yeni Soru Sor / Yorum Yap
şifre
Sizden Gelen Sorular / Yorumlar
İlk soruyu siz sormak istermisiniz?
Çok Okunanlar
Haber Bülteni
Popüler İçerik
Dabt İpa Aşısı Ne Zaman Yapılır?
Dabt İpa Aşısı Ne Zaman Yapılır?
Kuduz Aşısını Kim Buldu
Kuduz Aşısını Kim Buldu
Difteri Aşısı Özellikleri ve Faydaları Nelerdir?
Difteri Aşısı Özellikleri ve Faydaları Nelerdir?
Corona Aşısı Yapılış Nedenleri
Corona Aşısı Yapılış Nedenleri
Badem Aşısı Badem Aşılaması Öncesi Hazırlık
Badem Aşısı Badem Aşılaması Öncesi Hazırlık