Sıtma aşısı ne zaman uygulanmalı ve kimler için uygundur?

Dünyanın ilk sıtma aşısı RTS,S/AS01 (Mosquirix™), özellikle hastalığın yaygın olduğu bölgelerde çocuk ölümlerini azaltmak amacıyla geliştirilmiş bir koruma yöntemidir. Aşının hangi yaş gruplarına, ne şekilde uygulandığı ve kimler için uygun olduğuna dair pratik bilgiler, bu hastalıkla mücadelede yol gösterici olacaktır.

27 Ekim 2025

Sıtma Aşısı (RTS, S/AS01) Hakkında Temel Bilgiler


Sıtma,Plasmodiumparazitinin neden olduğu, anofel sivrisinekler aracılığıyla bulaşan ciddi bir hastalıktır. Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) tarafından onaylanan ilk sıtma aşısı RTS, S/AS01 (Mosquirix™) olup, özellikle çocuklarda sıtma kaynaklı hastalık ve ölüm riskini azaltmak için geliştirilmiştir. Aşının uygulanma zamanı ve uygunluğu hakkında detaylı bilgiler aşağıda verilmiştir:

1. Sıtma Aşısı Ne Zaman Uygulanmalı?


  • Aşı, DSÖ önerilerine göre, sıtmanın orta ila yüksek derecede bulaştığı bölgelerde yaşayan çocuklara uygulanır.
  • RTS, S/AS01 aşısı, beş aylıktan itibaren çocuklara uygulanabilir. Aşı şeması dört dozdan oluşur
  • İlk üç doz: 5., 6. ve 7. aylarda (her biri birer ay arayla) uygulanır.
  • Dördüncü doz (rapel): Üçüncü dozdan yaklaşık 12-18 ay sonra, genellikle 2 yaş civarında yapılır.
  • Aşı, mevcut sıtma önleme yöntemleri (sivrisinek ağları, ilaç tedavileri gibi) ile birlikte kullanılmalıdır ve mevsimsel sıtma dalgalarından önce planlanabilir.

2. Sıtma Aşısı Kimler İçin Uygundur?


  • Çocuklar: Aşı öncelikle beş aylıktan büyük bebekler ve küçük çocuklar için tasarlanmıştır, çünkü bu grup sıtmadan en fazla etkilenen ve ciddi komplikasyon riski taşıyan gruptur.
  • Coğrafi Konum: Sahra Altı Afrika gibi sıtmanın endemik olduğu bölgelerde yaşayan bireyler hedeflenir. Aşı, diğer bölgelerde rutin olarak önerilmez.
  • Risk Grupları: Yüksek bulaş oranına maruz kalan, sağlık hizmetlerine sınırlı erişimi olan topluluklardaki çocuklar için uygundur.

3. Kimler İçin Uygun Değildir?

  • Aşının bileşenlerine karşı ciddi alerjik reaksiyon öyküsü olan bireyler.
  • Ağır bağışıklık yetmezliği (örneğin, HIV/AIDS ile ilişkili ileri evre immün yetmezlik) olan çocuklar—bu durumlarda hekim değerlendirmesi gerekir.
  • Hamile kadınlar veya emziren anneler için henüz yeterli veri bulunmadığından, rutin kullanım önerilmez.
  • Sıtma riski düşük olan bölgelerde yaşayan yetişkinler veya çocuklar.

4. Önemli Uyarılar ve Ek Bilgiler

  • Sıtma aşısı, sıtmaya karşı %100 koruma sağlamaz, ancak ciddi hastalık ve ölüm oranlarını önemli ölçüde azaltır. Diğer önleyici tedbirlerle desteklenmelidir.
  • Aşının uygulanması, yerel sağlık otoritelerinin programlarına bağlıdır ve genellikle toplum temelli kampanyalar şeklinde yürütülür.
  • Yan etkiler arasında ateş, enjeksiyon bölgesinde ağrı veya halsizlik gibi hafif semptomlar görülebilir; ciddi yan etkiler nadirdir.
  • Son karar için bir sağlık uzmanına danışılması önerilir, çünkü bireysel faktörler (örneğin, mevcut sağlık durumu) aşının uygunluğunu etkileyebilir.

Bu bilgiler, genel kılavuzlar temelinde hazırlanmıştır; güncel öneriler için Dünya Sağlık Örgütü veya yerel sağlık birimlerinden bilgi alın.

Yeni Soru Sor / Yorum Yap
şifre
Sizden Gelen Sorular / Yorumlar
İlk soruyu siz sormak istermisiniz?
Çok Okunanlar
Haber Bülteni
Popüler İçerik
Dabt İpa Aşısı Ne Zaman Yapılır?
Dabt İpa Aşısı Ne Zaman Yapılır?
Kuduz Aşısını Kim Buldu
Kuduz Aşısını Kim Buldu
Difteri Aşısı Özellikleri ve Faydaları Nelerdir?
Difteri Aşısı Özellikleri ve Faydaları Nelerdir?
Corona Aşısı Yapılış Nedenleri
Corona Aşısı Yapılış Nedenleri
Badem Aşısı Badem Aşılaması Öncesi Hazırlık
Badem Aşısı Badem Aşılaması Öncesi Hazırlık