K Vitamini "Aşısı" Hakkında Önemli Açıklama
Öncelikle bir düzeltme yapmak gerekir: K vitamini için bir "aşı" bulunmamaktadır. Muhtemelen bahsettiğiniz, yenidoğan bebeklere rutin olarak uygulanan K vitamini enjeksiyonudur. Bu bir aşı değil, vitamin takviyesidir. Aşılar hastalıklara karşı bağışıklık kazandırırken, K vitamini enjeksiyonu kanın pıhtılaşması için gerekli olan K vitamini eksikliğini gidermeyi amaçlar.
Yenidoğan K Vitamini Prospektüs Bilgileri (Genel)
K vitamini preparatları, prospektüslerinde genellikle aşağıdaki bilgileri içerir: - Etkin Madde: Fitomenadion (K Vitamini K1). Genellikle 1 mg/ml konsantrasyonda bulunur.
- Farmakoterapötik Grup: Kan pıhtılaşma faktörlerinin antagonisti olan vitaminler.
- Terapötik Endikasyonlar: Yenidoğanlarda K vitamini eksikliğine bağlı kanamaların (Yenidoğanın Hemorajik Hastalığı - YHH) profilaksisi (önlenmesi) ve tedavisi.
- Dozaj ve Uygulama Şekli:
Profilaksi (Koruma) İçin:
- Tek doz 1 mg (0,1 ml) kas içi (intramüsküler) enjeksiyon şeklinde, doğumu takiben ilk 6 saat içinde uygulanır.
Kontrendikasyonlar (Kullanılmaması Gereken Durumlar):
- Bilinen K vitamini veya preparattaki diğer maddelere karşı aşırı duyarlılık (alerji).
- Kas içi enjeksiyon riskinin yüksek olduğu durumlar (örneğin, ciddi pıhtılaşma bozukluğu).
Uyarılar ve Önlemler:
- Enjeksiyon yavaş yapılmalıdır (1 mg/1 dakikayı geçmeyecek şekilde).
- Yenidoğan bebeklerde, özellikle prematüre bebeklerde enjeksiyon yerinde ağrı, şişlik veya kızarıklık görülebilir.
- Çok nadiren, yenidoğanlarda enjeksiyona bağlı olarak ciddi alerjik reaksiyonlar (anafilaksi) bildirilmiştir.
Yan Etkiler:
- En sık bildirilen yan etki enjeksiyon yerinde ağrı, eritem (kızarıklık) ve şişliktir.
- Nadiren: Hiperbilirubinemi (sarılık), hemolitik anemi ve diğer alerjik reaksiyonlar görülebilir. 1990'lardaki bazı çalışmalarla ilişkilendirilen kanser riski, daha sonraki geniş çaplı ve güvenilir çalışmalarla doğrulanmamıştır.
Farmakolojik Özellikler:
- K vitamini, karaciğerde pıhtılaşma faktörlerinin (Faktör II, VII, IX ve X) sentezi için gereklidir. Yenidoğanlarda bağırsak florası henüz gelişmemiş olduğundan ve anne sütündeki K vitamini düşük olduğundan eksiklik görülebilir.
- Enjeksiyondan sonra pıhtılaşma faktörlerinin sentezi birkaç saat içinde başlar ve 1-2 gün içinde tam etki görülür.
Saklama Koşulları:
- Genellikle oda sıcaklığında (25°C'yi geçmeyecek şekilde) veya buzdolabında (2-8°C arasında) ışıktan korunarak saklanması önerilir. Ambalaj üzerindeki talimatlara dikkat edilmelidir.
Son Kullanma Tarihi:
- Kutusu ve ampul/flakon üzerinde belirtilmiştir.
Önemli Notlar:
- Bu bilgiler genel bir prospektüs özetidir. Kesin, güncel ve en doğru bilgi için, kullanılacak olan spesifik K vitamini preparatının (markasının) resmi prospektüsüne veya doktorunuza veya eczacınıza başvurmanız esastır.
- Yenidoğan K vitamini uygulaması, Dünya Sağlık Örgütü (WHO) ve birçok ülkenin pediatri dernekleri tarafından tüm yenidoğanlara rutin olarak önerilmektedir. Amacı, hayatı tehdit edebilen yenidoğan kanamalarını önlemektir.
- Bu uygulama bir aşı değil, hayat kurtarıcı bir vitamin desteğidir.
|